به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین یوسفی مقدم عصر امروز در ششمین پیش نشست همایش «دیدگاه های علوم قرآنی مرحوم حضرت آیت الله فاضل لنکرانی» که در سالن اجتماعات مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) درقم برگزار شد، با اشار به جایگاه عقل از منظر حضرت آیت الله فاضل لنکرنی گفت: معتقدم استاد دراین بحث بسیار دقیق و سازمان یافته و حساب شده و کلمات کلیدی را بکار برده اند وهر چند کوتاه مطرح شده، ولی از نظر محتوا نیازمند تشریح است.
رئیس پژوهشکده فرهنگ ومعارف قرآنی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اظهار داشت: گاهی از اوقات اندیشه دینی در تاریخ عقل گرایی و نص گرایی مورد بررسی قرار می گیرد، ولی ما محققین آیت الله العظمی فاضل لنکرانی را از محققین عقل گرا می دانیم.
این محقق با بیان اینکه استاد دربین عقل گرایان معتدل می باشند، گفت: یکی ازدیدگاه های ایشان این است، اعتبار سنجی منابع تفسیری را از جانب عقل می دانند و این جایگاه بزرگی است، وقتی استاد معنا شناسی می کنند، معتقد است در جریان تفسیر باید به چیزی اعتبارکنیم که از نظر عقل و شرع معتبر باشد.
این استاد حوزه علمیه قم عنوان کرد: آیت الله العظمی فاضل لنکرانی معتقد بودند، نه تنها عقل، منبع است، بلکه به تفسیر هم اعتبارمی دهد و این یکی از مباحثی است که قبل از منبع بودن تفسیر مطرح است.
وی ابراز داشت: استاد برا ی عقل شرایطی قائل هستند که آن شرائط باعث می شود، عقل منبعی برای تفسیر باشد که از جمله آن شرایط این است که ایشان عقل را مقید به فطری صحیح می داند. حالا قبل از فهم این بحث باید گفت آیا این قیود صحیح و فطری احترازی است یا نه؟ که اگر باشد،عقل از نظر ایشان دارای معنای خاصی است.
حجت الاسلام والمسلمین یوسفی مقدم بابیان اینکه عقل فطری با فطرت باهم فرق دارد گفت: عقل فطری در جریان خدا شناسی و عقل فطرت در جریان خدا جویی است، از این منظر عقل فطری از نظر آیت الله العظمی فاضل لنکرانی معنای خاصی دارد.
رئیس پژوهشکده فرهنگ ومعارف قرآن با بیان اینکه منظور استاد عقل فطری است و آن عقل محض است و متأثر از غرائض نیست، گفت: اگر صحبت از عقل کردیم، بدانیم منظور استاد عقل فطری است نه برهانی و مسائل دیگر.
این محقق افزود: عقل فطری اعم است و منظور از اعم یعنی متاثر از چیزی نباشد نه امیال و نه غرائض.
وی ابراز داشت: از نظر استاد عقل منبع عقل فطری صحیح است و این عقل، عقل رها شده نیست. ایشان برای عقل اعتبار قائل هستند، استاد نو گرا است و تجدد گرا نیستند، یعنی عقل که متأثر از امیال نفسانی باشد، نیست.
حجت الاسلام والمسلمین یوسفی مقدم گفت: آیت الله العظمی فاضل لنکرانی معتقد بودند که حکم قطعی عقل حجت است، این دیدگاه بسیار مهم است و با این نظر، بسیاری از تفاسیر از حوزه تفاسیر بودن خارج می شود. دیدگاه هایی که سعی می کند منابع ظنی رابرقرآن تحمیل کنند. این نوع دیدگاه از نظر استادصحیح نیست.
رئیس پژوهشکده فرهنگ ومعارف قرآنی دفتر تبلیغات اظهار داشت:آیت الله العظمی فاضل لنکرانی معتقد است که عقل به منزله مخصص منفصل است و همچنین معتقد است که منبع عقل برسایر منابع مقدم است، چون با عقل اعجاز قرآن را ثابت می کنیم و حتی کلام معصوم را با عقل ثابت می کنیم.
این محقق افزود: استاد بین مسئله عقل که معتقد به منبع بودن آن است و عقل اجتهادی فرق گذاشته است، فرق است که از عقل برای فهم آیات قرآن، ارتباط خاص و عام مورد استفاده قرار گیرد این مراد استاد نیست، بلکه مراد استاد این است عقل منبع تفسیر می باشد نه منهج تفسیر.
۳۱۳/۴۰
